หน้าพาทย์แผลง หมายถึง [-แผฺลง] น. ชื่อเพลงหน้าพาทย์ที่บอกแผลงไปจากชื่อเดิม ทำให้ผู้บรรเลงปี่พาทย์ต้องใช้ความคิดว่าจะบรรเลงเพลงใด เช่นเพลงนางพญาดำเนิน หมายถึง เพลงช้า เพลงแม่ลูกอ่อนไปตลาด หมายถึงเพลงเร็ว เพลงไม่ได้ไม่เสีย หมายถึง เพลงเสมอ.
น. เวลาที่จุดไฟเผาศพ เช่น พระสวดหน้าไฟ.
น. หน้าซึ่งมีรอยแผลเป็นปรุ ๆ มักเกิดจากฝีดาษ, หน้าข้าวตังก็ว่า.
ว. มีสีหน้าสลดแสดงว่าเสียใจ เช่น เธอทำหน้าม่อยเพราะรีดเสื้อตัวสวยไหม้.
น. ผู้ที่ทําเล่ห์เหลี่ยมเป็นเหมือนคนซื้อหรือคนเล่นการพนันเป็นต้น เพื่อเป็นสื่อจูงใจให้คนหลงซื้อหรือหลงเล่นการพนันด้วย,โดยปริยายใช้เรียกคนที่หากินในลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น.
ว. มีสีหน้าเผือดด้วยความละอายจนไม่กล้าสบตาคน.
ว. อาการที่เป็นลมหมดสติ; โดยปริยายหมายถึงมัวเมาจนขาดสติทำสิ่งที่ไม่ควรทำ.
น. ส่วนของอาคารที่ยื่นเด่นออกมาทางหน้า.