บทภาชนีย์ หมายถึง [บดทะ-] น. บทที่ตั้งไว้เพื่อไขความ, บทที่ต้องอธิบาย. (ป.).
น. คําประพันธ์สําหรับขับร้อง, คำร้อง เนื้อร้อง หรือ บทเพลง ก็ว่า.
น. คําสอนที่กําหนดให้เรียน, ข้อที่เป็นคติเตือนใจ เช่น บทเรียนในชีวิต.
น. ข้อบัญญัติโทษทางอาญา.
น. คําพูดที่โต้ตอบกันในการเรียนภาษา.
น. ชื่อโคลงแบบโบราณ.
น. บทร้อยกรองตามธรรมเนียมนิยมในวรรณคดี พรรณนาเพศสัมพันธ์ของชายหญิง มักกล่าวให้เป็นที่เข้าใจโดยใช้โวหารเป็นสัญลักษณ์หรืออุปมาอุปไมยเป็นต้น.
(แบบ) เท้า, รอยเท้า, เช่น จตุบท, ในบทกลอนใช้ประสมกับคําอื่น ๆหมายความว่า เท้า คือ บทบงกช บทบงสุ์ บทมาลย์ บทรัช บทศรีบทเรศ, (ดูคําแปลที่คํานั้น ๆ). (ป. ปท).