ทุกขสมุทัย หมายถึง [ทุกขะสะหฺมุไท] น. เหตุให้เกิดทุกข์, เป็นชื่อของอริยสัจข้อที่ ๒. (ป.).
น. ความเป็นอยู่หรือความเป็นไปของชีวิตในขณะนั้น.
น. ความรู้สึกเจ็บปวด, ความรู้สึกไม่สบายกายไม่สบายใจ.
[ทุกขักไส] (แบบ) น. การหมดทุกข์, พระนิพพาน. (ส. ทุะข + กฺษย;ป. ทุกฺขกฺขย).
ดู ทุกข-, ทุกข์.
[ทุกกด] (แบบ) น. ความชั่ว; ชื่ออาบัติจําพวกหนึ่งในอาบัติทั้ง ๗.(ป. ทุกฺกฏ).
[ทุกกะระ-] (แบบ) น. สิ่งที่ทําได้ยาก. (ป. ทุกฺกร).
น. การกระทํากิจที่ทําได้โดยยาก ได้แก่ การทําความเพียรเพื่อบรรลุธรรมวิเศษ; ชื่อพระพุทธรูปปางหนึ่ง นั่งขัดสมาธิ พระหัตถ์ทั้ง ๒ประสานพระอุระ. (พุทธเจดีย์). (ป. ทุกฺกรกิริยา).